Τίτλος Σχεδίου: “Arktos – Archery in ecotourism”
Φορέας υλοποίησης: Όμιλος Ενεργών Νέων Φλώρινας (ΟΕΝΕΦ)
- Σύντομη περιγραφή σχεδίου
Το Σχέδιο Αλληλεγγύης “Arktos: Archery in Ecotourism” αποτέλεσε ένα εκπαιδευτικό σχέδιο με σκοπό οι νέοι/νέες να λάβουν μέρος και να συμμετέχουν ενεργά σε αθλητικές – οικοτουριστικές δραστηριότητες και συγκεκριμένα να έχουν μια ενδελεχή γνωριμία με την τοξοβολία αναψυχής – τοξοβολία στη φύση.
Κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού σχεδίου, το οποίο υλοποιήθηκε κυρίως στο φυσικό περιβάλλον, προβλήθηκε πως μπορούν να αναπτυχθούν οικοτουριστικές δράσεις δίνοντας τη δυνατότητα σε άτομα να γνωρίσουν και να ανακαλύψουν νέες πτυχές του εαυτού τους και του τόπου τους, αλλά και να απορροφήσουν τα οφέλη που προσφέρει η άσκηση στη σωματική και ψυχική υγεία. Μέσα από εναλλακτικές δραστηριότητες όπως οι περιηγητικές εκδρομές στη φύση, στον χώρο όπου υλοποιήθηκαν οι δράσεις τοξοβολίας, οι περιπατητικές διαδρομές σε μονοπάτια, η ορειβασία και αναγνώριση και συλλογή βοτάνων και μανιταριών, η φωτογραφία φύσης και πεδίου, οι νέοι/ες είχαν τη δυνατότητα να λάβουν μέρος σε δράσεις ευαισθητοποίησης για οικοτόπους, να πληροφορηθούν για την τοπική ιστορία, την παράδοση και για τα πολλαπλά οφέλη της τοξοβολίας στη ψυχοσύνθεση ενός ατόμου.
Το ενδιαφέρον για τη τοξοβολία τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά, ως άθλημα εναλλακτικού τουρισμού. Στο πλαίσιο αυτό, κατά τη διάρκεια του Σχεδίου νέοι/ες του αστικού ιστού της πόλης της Φλώρινας είχαν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, αναπτύσσοντας το ομαδικό τους πνεύμα και τις μεθόδους συνεργασίας, σεβόμενοι τις ανάγκες των υπολοίπων. Παράλληλα, νέοι/ες ηλικίας από 8 έως 30 ετών, οι οποίοι/ες κατοικούν στις απομακρυσμένες τοπικές κοινότητες της ΠΕ Φλώρινας, ομάδες ατόμων, νέων και παιδιών από τις απομακρυσμένες τοπικές κοινότητες της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας, οι οποίοι αδυνατούν λόγω οικονομικών δυσχερειών να συμμετέχουν σε αντίστοιχες δραστηριότητες, είχαν τη δυνατότητα μέσα από το Σχέδιο Αλληλεγγύης να ενδυναμώσουν τη ψυχοσωματική υγεία και την ευημερία τους.
Οι συμμετέχοντες/ουσες κατάφεραν να γνωρίσουν μέσα από μία διαφορετική οπτική τον τόπο τους και αποκόμισαν οφέλη μέσα από τη δυνατότητα ανακάλυψης υπαίθριων δραστηριοτήτων. Δημιουργήθηκε ένα κλίμα εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης με βασικό άξονα την ανάδειξη του τουριστικού, πολιτισμικού και οικολογικού αποθέματος μέσα από τη τοξοβολία.
- Ποιοι συμμετείχαν
Το παρόν Σχέδιο σχεδιάστηκε για να δώσει πρωτοβουλίες και ανάληψη αποφάσεων, ως προς την υλοποίηση των δράσεων του, στα μέλη της ομάδας συντονισμού του. Τα μέλη αυτά κατάγονται και δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ μέσα από την ευκαιρία που τους δόθηκε από το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης αποκόμισαν γνώσεις, δεξιότητες και εμπειρίες. Τα καθήκοντα για την εκπόνηση των δράσεων του Σχεδίου Αλληλεγγύης διαμοιράστηκαν στα μέλη ισότιμα, βασιζόμενα στα ενδιαφέροντα και τις επιθυμίες του καθενός. Σκοπός ήταν τα μέλη να αναπτύξουν δεξιότητες ομαδοσυνεργατικότητας, επικοινωνίας και διαχείρισης προβλημάτων.
Συγκεκριμένα, η πενταμελής ομάδα που ανέλαβε να υλοποιήσει το Σχέδιο, τον συντονισμό και την οργάνωσή του, απαρτίστηκε από νέες και νέους με διάθεση για συμμετοχή και δράση τόσο σε τοπικό επίπεδο, σε περιφερειακό αλλά και σε διεθνές. Τα άτομα της ομάδας που συντέλεσαν στη διεξαγωγή του Σχεδίου διακατέχονται από αξίες και ιδανικά που προωθούν τη συνεργασία, την ομαδικότητα, τη συμπερίληψη, τον εθελοντισμό, τη συνεισφορά, την ισότητα, την κοινωνική ένταξη, στο πλαίσιο των ιδεωδών που διαπνέουν το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Οι νέοι και νέες έχουν συμμετάσχει κατά περιόδους σε ποικίλες δραστηριότητες εθελοντισμού, μέσω διαφόρων φορέων νεολαίας και ως εκ τούτου μπορούν να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις, εμπειρίες και αξίες τους και στις νέες γενιές αλλά και να συνεισφέρουν πολλαπλά στη διαμόρφωση εμπεριστατωμένων προτάσεων/δράσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος European Solidarity Corps, σε ζητήματα πολιτιστικού, οικονομικού, επιχειρηματικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Για την κατάλληλη προετοιμασία των εργαστηρίων, η 5μελής ομάδα υλοποίησης του Σχεδίου και οι coaches, συγκέντρωσαν όλα τα απαιτούμενα υλικά και εκπαιδευτικά εργαλεία. Οι εκπαιδευτικές μέθοδοι περιελάμβαναν την εγκόλπωση εργαλείων μη τυπικής μάθησης, με στόχο την ενεργό συμμετοχή όλων των επωφελούμενων, σε ένα περιβάλλον συνεργατικό, δημιουργικό και πολυτροπικό. Η πενταμελής ομάδα διαχείρισης είχε τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα συνάντηση με τους coaches, είτε διαδικτυακά είτε δια ζώσης, ανάλογη με την διαθεσιμότητα των μελών. Οι συναντήσεις είχαν ως στόχο την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων της εβδομάδας και μια ειδικότερη ανατροφοδότηση για τις επικείμενες δράσεις. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα της έγκαιρης τροποποίησης των δράσεων του σχεδίου, εάν και όταν αυτό κρινόταν απαραίτητο.
Η ομάδα στόχος του Σχεδίου που ορίστηκε, αφορούσε νέους ανθρώπους και παιδιά, για τις ηλικίες από 8 έως 30 ετών. Ήταν νέοι και νέες οι οποίοι/ες κατοικούν στις απομακρυσμένες τοπικές κοινότητες της ΠΕ Φλώρινας, και οι οποίοι/ες είχαν ως στόχο να δραστηριοποιηθούν με το Σχέδιο Αλληλεγγύης ΑΡΚΤΟΣ. Παιδιά και νέοι/έες του αστικού ιστού της πόλης της Φλώρινας που είχαν λιγότερες ευκαιρίες συμμετοχής σε κοινωνικοπολιτισμικές και αθλητικές δραστηριότητες λόγω της οικονομικής καθώς και της γεωμορφολογικής κατάστασης της περιοχής.
- Στόχοι σχεδίου
Το Σχέδιο “Arktos: Archery in Ecotourism” στόχευε να δημιουργήσει συνειδητοποιημένους πολίτες του αύριο, που θα έχουν την ικανότητα να συμμετέχουν δημιουργικά και κριτικά στα κοινωνικά δρώμενα, παρέχοντας ποιότητα στη γνώση, δυνατότητα άσκησης, ανάπτυξης της περιβαλλοντικής συνείδησης και προσθήκη γνώσεων για την αειφορία και την ομαλή τουριστική ανάπτυξη που σέβεται τη φύση και τον άνθρωπο. Επιπλέον, αποσκοπούσε στο να προσδώσει θετικό αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία δίνοντας ευκαιρίες, δίχως αποκλεισμούς και επιπρόσθετα, ενισχύοντας την ετερότητα και τη συμμετοχή της.
Απώτερος σκοπός της πενταμελούς ομάδας νέων, με τη συνεργασία της διαχειριστικής ομάδας του Ομίλου Ενεργών Νέων Φλώρινας, ήταν να προωθηθεί η σωματική – ψυχική υγεία και ευημερία των συμμετεχόντων/ουσών, αλλά και να παρακαμφθούν τα γεωγραφικά εμπόδια, ώστε να έχουν την ευκαιρία οι νέες και νέοι που κατοικούν σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές να λάβουν μέρος στο Σχέδιο Αλληλεγγύης, μέσα από την παράλληλη ανάπτυξη των περιοχών αυτών.
Μέσα από τις δραστηριότητες του Σχεδίου, αποσκοπούσαμε στο να αποκτήσουν οι νέοι και νέες τις βασικές ικανότητες που θα συμβάλλουν ηχηρά στην προσωπική και κοινωνική τους ανάπτυξη, με στόχο την ενεργό συμμετοχή τους στην κοινωνία, βελτιώνοντας έτσι τις προοπτικές απασχόλησής τους, αλλά και να αναλάβουν πρωτοβουλίες ανάπτυξης των κοινοτήτων τους.
Το Σχέδιο “Arktos: Archery in Ecotourism”, επιδίωξε να αποκτήσουν οι συμμετέχοντες/ουσες δεξιότητες, γνώσεις και εμπειρίες που αφορούν στον οικοτουρισμό, την τοξοβολία και την επαφή με τη φύση. Οι νέοι/εες και τα παιδιά που ακολούθησαν το Σχέδιο έδωσαν έναυσμα και παράδειγμα με τη συμμετοχή τους για την κινητοποίηση της τοπικής Κοινότητας Λεπτοκαρυών που αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των κατοίκων, καθώς και των υπόλοιπων τοπικών κοινοτήτων της Φλώρινας με την ενασχόληση τους στο Σχέδιο.
Οι στόχοι αυτοί, εκπληρώθηκαν μέσω παιδαγωγικών καινοτομιών, παιχνιδιών ανακάλυψης, δραστηριοτήτων αναγνώρισης και δράσεων που φέρνουν τον άνθρωπο κοντά στη φύση. Κατά αυτόν τον τρόπο δόθηκε η δυνατότητα στους συμμετέχοντες/ουσες να ανακαλύψουν τον εναλλακτικό τουρισμό, την αναψυχή και την τοξοβολία φύσης-πεδίου. Παράλληλα, η μάθηση κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων, μέσα από καινοτόμες επιλογές, ψηφιακά μέσα και νέες τεχνολογίες, οδήγησε στην αξιοποίηση κι άλλων δυνατοτήτων που μέχρι στιγμής αρκετοί/ες νέοι/ες δεν είχαν την δυνατότητα να πάρουν μέρος.
- Περιεχόμενο σχεδίου
Η τοξοβολία αποτελεί μια ψυχαγωγική αθλητική δραστηριότητα που μπορεί να συνδυάσει στοιχεία του εναλλακτικού τουρισμού και του οικοτουρισμού, καθώς οι συμμετέχοντες/ουσες (ανεξαρτήτου φύλου, ηλικίας, χρώματος και σωματότυπου) βρίσκονται σε διάδραση με το φυσικό περιβάλλον, ενισχύοντας παράλληλα ένα συνονθύλευμα δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Το Σχέδιο Αλληλεγγύης με τίτλο ‘’Arktos: Archery in Ecotourism’’ στόχευε στην ενεργό συμμετοχή των νέων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές της πόλης, δίνοντας τους την ευκαιρία να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που τους βοηθούν να κοινωνικοποιηθούν και να γνωρίσουν τρόπους δημιουργικής απασχόλησης, μέσω της τοξοβολίας και της περιήγησης στη φύση, χωρίς οικονομική επιβάρυνση και με μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα.
Η τοξοβολία πεδίου και οι παράλληλες οικοτουριστικές δράσεις συνέβαλαν στη δημιουργία κινήτρων, προκειμένου οι νέοι/νέες της περιοχής να αναπτύξουν αισθητηριακές εμπειρίες, ιστορικο-πολιτιστικές γνώσεις της περιοχής, σεβασμό για τη φύση και το περιβάλλον και το αίσθημα της αλληλεγγύης, της συμπερίληψης και της αποδοχής της διαφορετικότητας. Η ομάδα-στόχος του Σχεδίου Αλληλεγγύης ήταν τα παιδιά και οι νέοι από 8 έως 30 ετών που κατοικούν στις απομακρυσμένες κοινότητες, αλλά και στην πόλη, της ΠΕ Φλώρινας και δεν διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους για να συμμετέχουν σε κοινωνικοπολιτισμικές και αθλητικές δραστηριότητες λόγω των οικονομικών συνθηκών της περιοχής.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κοινότητα Λεπτοκαρυών, η οποία υπήρξε το κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος του Σχεδίου μας και βασικό χώρο στον οποίο πραγματοποιήσαμε την πλειονότητα των δράσεων μας. Η εν λόγω κοινότητα γειτνιάζει με άλλες κοινότητες της ευρύτερης περιοχής που παρουσιάζουν το ίδιο πρόβλημα, όπως αυτή του Αμμοχωρίου, Φλαμπούρου, Περάσματος, Μεσονησίου, Αρμενοχωρίου και έχει απωλέσει τον νεανικό της χαρακτήρα, με τους μόνιμους κατοίκους να μην ξεπερνούν τους 20, καθώς οι περισσότεροι έχουν εγκατασταθεί μόνιμα στην πόλη. Με σκοπό την ανάδειξη και την ανάπτυξη της συγκεκριμένης περιοχής, η εφαρμογή του Σχεδίου στον συγκεκριμένο χώρο κρίθηκε απαραίτητη.
Η τοξοβολία είναι μια αθλητική δραστηριότητα που ενισχύει την ανθρώπινη ανάπτυξη καθώς συνδυάζει κινητικότητα, ενδυνάμωση και αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, σε μια περιοχή, που όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, δεν υπάρχουν δραστηριότητες και οικονομικά προγράμματα συμμετοχής και το φυσικό περιβάλλον παραμένει ανεκμετάλλευτο σε μεγάλο βαθμό από τους κατοίκους της.
Με την εφαρμογή του Σχεδίου Αλληλεγγύης, η ομάδα διαχείρισης και οι δύο coaches, σε συνεργασία με τον Όμιλο Ενεργών Νέων Φλώρινας, είχαν στόχο να μεταφέρουν ιδέες, πεποιθήσεις και προσδοκίες σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ανιδιοτέλειας μεταξύ των συμμετεχόντων/ουσών, καθώς και να καλλιεργηθεί ο σεβασμός απέναντι στο περιβάλλον και τη φύση διαμέσου της τοξοβολίας και των υπόλοιπων δράσεων του Σχεδίου.
Μέσα από την υλοποίηση των εργαστηρίων του Σχεδίου Αλληλεγγύης θεωρούμε ότι προάχθηκε σε μεγάλο βαθμό η δημοκρατική συμμετοχή, η ενίσχυση της πολιτειότητας των συμμετεχόντων/ουσών και οι αξίες που διέπουν την ΕΕ, αφού καλλιεργήθηκε παράλληλα η στάση αποδοχής και το πνεύμα της συνεργασίας μεταξύ των συμμετεχόντων/ουσών. Στόχος των εργαστηρίων ήταν να βοηθήσουν τους συμμετέχοντες/ουσες να βελτιώσουν τις ατομικές και κοινωνικές τους ικανότητες. Οι εν λόγω ικανότητες κάλυπταν όλο το φάσμα της συμπεριφοράς, που εξοπλίζει τα άτομα, ώστε να συμμετέχουν με πιο εποικοδομητικό τρόπο στην κοινωνική ζωή με επαγγελματισμό – και ειδικότερα στις όλο και περισσότερο ποικιλόμορφες και πολυπολιτισμικές κοινωνίες – καθώς και στην επίλυση διαφορών, όπου αυτό απαιτούνταν.
Το Σχέδιο Αλληλεγγύης “Arktos: Archery in Ecotourism” υπήρξε πρωτοπόρο για την περιοχή καθώς οι δράσεις του οικοτουρισμού και του εναλλακτικού τουρισμού προσέφεραν τη δυνατότητα στην ομάδα-στόχο να έρθει σε επαφή με τη φύση, το περιβάλλον και τις δεξιότητες που προσφέρει η τοξοβολία, με μηδενική οικονομική επιβάρυνση – μια δράση πρωτόγνωρη για την περιοχή της Φλώρινας.
- Αντίκτυπος σχεδίου
Η τοξοβολία όντας μια δραστηριότητα που προάγει τον αθλητισμό, τον εναλλακτικό τουρισμό και τον οικοτουρισμό στοχεύει στην σωματική και ψυχική ευεξία των συμμετεχόντων/ουσών. Η υλοποίηση του Σχεδίου Αλληλεγγύης στόχευε στη συμμετοχή νέων από 8 έως 30 ετών που κατοικούν στις απομακρυσμένες κοινότητες, αλλά και στην πόλη, της ΠΕ Φλώρινας και στην εμπλοκή τους σε δράσεις που τους φέρνουν κοντά με τη φύση, το περιβάλλον και τα ιστορικο-πολιτιστικά στοιχεία της περιοχής, χωρίς οικονομική επιβάρυνση και με ελάχιστο οικολογικό αποτύπωμα.
Το Σχέδιο Αλληλεγγύης “Arktos: Archery in Ecotourism” βοήθησε τους νέους να κοινωνικοποιηθούν και να γνωρίσουν τρόπους δημιουργικής απασχόλησης καθώς και να ενστερνιστούν καλές πρακτικές και συνήθειες που μπορούν να εφαρμόσουν στην καθημερινή τους ζωή. Επιπλέον, οι νέοι/νέες που συμμετείχαν στις εβδομαδιαίες συναντήσεις επωφελήθηκαν και απέκτησαν γνώσεις για την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής, ανέπτυξαν δεξιότητες τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, ελεύθεροι από στερεότυπα και με σεβασμό προς τους άλλους. Η στήριξη οικονομικά ευάλωτων ομάδων βοηθάει και προάγει μια κοινωνία συμπερίληψης και αλληλεγγύης, δίνοντας μέσα από την εφαρμογή του Σχεδίου Αλληλεγγύης την ευκαιρία σε άτομα που στερούνται πόρων να συμμετέχουν σε αυτές τις δραστηριότητες.
Επιπρόσθετα, με την υλοποίηση του Σχεδίου χρηματοδοτήθηκε και υπήρξε οικονομικό αποτύπωμα στην τοπική κοινότητα και την περιοχή των Λεπτοκαρυών, δίνοντας τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες/ουσες να ακολουθήσουν ένα ευρύ φάσμα από δραστηριότητες και εκπαιδευτικές δράσεις και παρέχοντάς τους τα κατάλληλα μέσα και εξοπλισμό για τη διεκπεραίωση και τη διεξαγωγή του αθλήματος της τοξοβολίας. Η συγκεκριμένη κοινότητα βρίσκεται δίπλα από κοινότητες που αντιμετωπίζουν ίδια προβλήματα όπως αυτή του Αμμοχωρίου, Φλαμπούρου, Περάσματος, Μεσονησίου, Αρμενοχωρίου, περιοχές με ελάχιστους κατοίκους, αφού οι περισσότεροι έχουν μετακινηθεί σε αστικά κέντρα. Επιπλέον, η οικονομική ανάπτυξη της περιοχής επωφελήθηκε από το συγκεκριμένο Σχέδιο Αλληλεγγύης. Τόσο η κοινότητα των Λεπτοκαρυών με την ανακαίνιση του κοινοτικού καταστήματος – το οποίο προηγουμένως ήταν εγκαταλελειμμένο – όσο και ο Όμιλος Ενεργών Νέων Φλώρινας, με την αγορά μέσων και υλικοτεχνικού εξοπλισμού, έθεσε τα θεμέλια για την επίτευξη της βιωσιμότητας του Σχεδίου Αλληλεγγύης και τη συνέχιση μελλοντικών αθλητικών και οικοτουριστικών δράσεων στην περιοχή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του Σχεδίου Αλληλεγγύης, επισκέφθηκαν τον χώρο νέοι και νέες που συμμετείχαν σε Ανταλλαγές Νέων μέσω του προγράμματος Erasmus+ σε συνεργασία με φορείς του εξωτερικού. Νέοι και συνοδοί από φορείς Νεολαίας της Ιρλανδίας και της Γαλλίας -μαζί με την ομάδα του Σχεδίου και νέους/νέες της τοπικής κοινότητας- πήραν μέρος σε δράσεις τοξοβολίας και περιπάτους στη φύση της περιοχής, ανταλλάσσοντας νοοτροπίες και γνώσεις σχετικά με τον διαφορετικό τρόπο ζωής τους και ενδυναμώνοντας την ευρωπαϊκή διάσταση και αντίκτυπο του Σχεδίου. Η ευκαιρία αυτή έδωσε τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες/ουσες να συνεργαστούν μεταξύ τους, να γνωρίσουν ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας, να προάγουν την ομαδικότητα και την ευγενή άμιλλα, δημιουργώντας ένα συμπεριληπτικό περιβάλλον. Παράλληλα, η συνάντηση των νέων και των συμμετεχόντων του Σχεδίου με τους συμμετέχοντες των youth exchanges έδωσε κίνητρο και αποτέλεσε απτό παράδειγμα για το πως το Σχέδιο Αλληλεγγύης μπορεί να μετουσιωθεί ως οικοτουριστική δραστηριότητα που θα προσελκύσει επισκέπτες από το εξωτερικό στην περιοχή τους.
Τέλος, το Σχέδιο Αλληλεγγύης βοήθησε τους νέους και τις νέες να εξοικειωθούν με και να γνωρίσουν τη φύση και το περιβάλλον, να συμμετέχουν σε δραστηριότητες χρησιμοποιώντας τις αισθητηριακές τους ικανότητες και να αλληλεπιδράσουν στο πλαίσιο του εναλλακτικού τουρισμού και οικοτουρισμού.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες για το σχέδιο εδώ: https://www.oenef.eu/lab/arktos-archery-in-ecotourism/
